Petek denildiğinde birçok bölgede arı kovanı akla gelmekle birlikte aslında petek balmumundan inşa edilen arılar tarafından balın tüketilmesi ile oluşturulan organik terpenleri içerisinde barındıran bir maddedir. İçerisinde besleyici bir unsur bulunamamakta hatta sindirim sisteminden parçalanmadan çıkmaktadır. Bal mumu ile inşa edilmiş olan arı petekleri altıgen inşa edilmektedir. Bu petek gözleri 11 derecelik bir açı ile yukarı doğru ağzı açık bir görünüm arz eder. Bu geometrik yapı içerisine konulan nektar ve balın akmasını önler. Ayrıca peteklerin inşasında kullanılan balmumunun miktarı diğer geometrik şekillerde daha fazla miktarda hammadde kullanılacağından dolayı son derece ekonomik ve mükemmel bir mukavemete sahiptir. Her ne kadar aynı gibi görünse de bir petek yüzünde birden fazla ölçüde petek gözleri mevcuttur. Özellikle arı ailesinin orta kısmında işçi arıların dünyaya geldikleri noktaların yan taraflarında yani ailenin en dış kısmında bulunan peteklerde daha büyük erkek gözlü petekler bulunmaktadır. Ara geçiş bölgesi petekleri daha çok bal stoklamada kullanılmaktadır.İri gözlü dış kısımda bulunan petekler en çok erkek arı bireylerinin yumurtalarının atıldığı gözlerdir. Bu gözlerde erkek arıların larvaları gelişir ve bu gözler erkek arı üretimi bittikten sonra bal depolanması amacı ile kullanılmaktadır. İşçi arıların yetiştirildiği ve yer olmadığı zamanlarda bal depolanması için kullanılan altıgen gözler peteklerdeki en çok bulunan göz yapısıdır. Sezon sonuna doğru bal depolama amacı ile kullanılmaktadır. Petekler bir kovanda hem arı yetiştirmek hem arı ürünlerinin depolandığı alanlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Peteklerin bu özelliklerine de dikkat ederek mukavemet açısından daha kalın ve daha dayanıklı soğuk petekler ile daha kırılgan ve ince yapıda sıcak petekler üretilmektedir. Bal tüketiminde petekli bal olarak satışa sunulan balların arılar tarafından yapılmış peteklere bal depolanması ile oluşmuş petekli ballar doğal kara kovan balı olarak nitelendirilmektedirler. Bu tür balların petekleri arılar tarafından üretilmektedir. Bir kilo balmumu üretmek için arılar yaklaşık 10 kg bal tüketerek kullanmaktadırlar. Yaklaşık olarak bir kovanda 1 kilo petek kullanılacak olduğu düşünülürse 20 çerçeve için kullanılan peteği üretmek için yaklaşık 15 kilo bal harcanması gerekir. Buradan yola çıkarak arıcılarımız hazır altıgen izleri olan balmumundan üretilmiş peteklerin levha halinde kullanılmasını tercih etmektedirler. Tüm kullanılan petekler altıgen gözlü olmakla birlikte farklı coğrafyadaki peteklerin arılarca inşa edilirken kullandıkları ölçü bir iki milimetre fark etmektedir. Bu fark büyük olduğu zaman o ırkın erkek yumurta atmasına zemin hazırlanmış olacaktır.
Sıcak Petek Petekler eğer ki petekli bal üretimi için kullanılacak ise sıcak yada kırılan petek tabir edilen peteklerin kullanılması tercih edilir. Bu tür peteklerin imalatı sırasında kullanılan unsurlar peteğin hijyenik olması ile birlikte petekli bal üretimi için daha ince ve dokusu gevşek imal edilir. Arılar kendi bünyelerinden balmumu ürettikleri gibi dokusunu gevşeterek peteği kabartırlar yavru üretimi için yumurta atımı yaptıkları gibi larvalar gelişip arı olarak dünyaya geldikten sonra bal depolarlar. Tüketiciler bu tür balları tükettiklerinde ağızlarında petek kalıntısının kalmadığı için memnun olurlar.
Soğuk Petek Soğuk petek olarak ifade edilen petekler imalatı sırasında bir merdaneden geçen mum sarmalının üzerine altıgen izler bırakılıp ezilmesi şeklinde üretilmektedir. Soğuk petekler ilkbaharı soğuk geçen yada kararsız olan Karadeniz bölgesi gibi petek işleme ve uygulama faaliyetlerinin zor yapıldığı bölgelerde kullanılmaktadır. Soğuk petekler sıcak petekler gibi kırılgan olmadığı için daha çok kuluçkalıkta yada ballıkta süzme bal üretilen işletmelerde kabarmış peteklerin tekrar tekrar süzme işlemlerinde kullanılması amacı ile daha çok tercih edilmektedir.
Peteklerin güvelerden korunması güçlü kolonilerde bir emek sarf etmeden gerçekleşir. Arılar en güzel koruma işini yaparlar. Ancak arı aileleri ne kadar kalabalık olursa olsun bal döneminden sonraki süreçte mevcut kaybederler. Dolayısı ile peteklerin koruması işçi arılar tarafından çok mükemmel yapılamayan bir dönem vardır. Bu dönem içerisinde eğer ki kelebek yumurtaları polen yada ballı polenler içerisinde yer alacak olursa mum güvesi diye ifade edilen larvalar petek mumlarını yemeye başlarlar. Galeria mollera adı da verilen petek üzerinde balmumunu yiyerek oluşturdukları galerilerde yoluna devam eder ki mücadele yapılmadığı sürece tüm peteği yiyerek ağ görünümünde büyük zararlar verebilir. Bazen peteklerin üzerinde bulunan minik arı ailelerinin bile kovanı terk etmesine vesile olmaktadırlar. Peteklerin tahribatı ve peteklerin bozulması ile kullanılamayacak bir durum ortaya çıkar ki bu büyük bir zarardır.
1- Peteklerin altıgen yapılmasının sebebi en az malzeme kullanılarak en güçlü yapı inşa edilmektedir. 2- Arılar tarafından, peteklerden balın akmaması için 11 derecelik bir açı ile ve bir petek gözünün orta noktası arka yüzdeki üç petek gözünün birleştiği nokta ile örtüşerek imalat yapılmaktadır. 3- tüm geometrik şekiller içinde birim alana en fazla bal depolama altıgen imal edilen petekler içinde olmaktadır. 4-Petekler arıların hem çoğaldıkları hem ürünlerin depolandığı yer olarak karşımıza çıkmaktadır. 5- balın ambalajı balmumundan yapılmış olan petekleridir.
