Bu web sitesi ie8 ve altı versiyonlarda düzgün açılmayabilir. Lütfen daha üst versiyonlara veya farklı tarayıcılarda web sitemizi açınız.
Balmumu dediğimiz zaman ilk aklımıza gelen arı peteği olmaktadır. Bildiğiniz ve gördüğümüz peteğin ham maddesi aslında balmumu olmaktadır. Daha detaylı açıklamak gerekirse: Balmumu, arıların ballarını depolandıkları petekleri yapmak için kullandıkları maddedir. Karın halkalarının üçüncü ve altıncısı olanların altında yer alan dört çift salgı bezi ile salgılarlar. Arılardan ilk çıkan balmumları beyazdır ama zamanla kovan içindeki gazlar ile bal ve çicek tozunun, propolis ile pupaların bıraktıkları karışımlar balmumunun rengini değiştirmektedir.
Arı kovanı içinde işçi arılardan bir kısmının tamamen görevi peteklerin yapımı için balmumu hazırlamaktır. Bu işi yapan arılar 12 ila 18 günlük işçi arılar tarafından yapılır. Bir arının bal mumu salgısı oluşturabilmesi için iki gün boyunca sürekli bal yemesi gerekmektedir. Arıların, 1 kg. balmumu üretebilmek için, 6-10 kg. bal yemeleri gerekmektedir.
Balmumu çıkarmak ile görevli arılar iyice karınlarını doyurduktan sonra ayaklarıyla birbirlerine tutunarak salkım oluştururlar. Kımıldamadan bu salkıma asılan arılar, önceden yedikleri balları sindirirler. Bu sırada salkımın hava sıcaklığı 35 derece iken arılar terler ve damlacıklar halinde bal mumu salgılamaya başlarlar. Çıkan bu damlacıklar hava ile birleşince beyaz beyaz pulcuklar halinde donar. Arılar, balmumu pulcuklarını arka ayakları ile karınlarından kazıyıp ağızlarına götürürler ve çiğneyip yoğurduktan sonra peteklerin arka duvarlarını ve bunun iki yüzünde bulunan alt köşeli gözleri yapmakla kullanırlar.
Ortalama kovan içinde 20 bin arı olan kolonide 1 kg’lık petek on günlük çalışma ile hazırlanabilmektedir. Bu süre zarfında arılar bir buçuk milyon balmumu pulcuğu yoğururlar.
Özellikle eski tip karakovanların arka kısımlarında rastlanan balsız kabartılmış petekler ile balın bıçakla kazınan sırları, eğri ve kırık çerçevelerin petekleri, kovan ve çerçeve kazıntıları ve bunlara benzer mumlu ve petekli kısımlardır. Ortalama olarak 100 kg olarak sağımı yapılan peteklerden elde edilen balmumu miktarı 1 kg civarındadır. En değerli olan mumlar ballı çerçevelerin üzerlerinden alınan sırlardır. Normal olarak sır tarağı ile almış olduğumuz mumlar daha kıymetlidir. Bu şekilde sırlardan elde edilen mum ise birinci sınıfı bal mumu olarak değerlendirilmektedir.
Limon sarısı renginde olan bu mumlar yüksek kalitede olup, piyasada fazla fiyat yapmaktadır. Sır mumuna sadece arıların yeni imal etmiş olduğu beyaz petek parçaları karıştırabilir. Eski petekler veya kazıntılar karışırsa kalite düşer. Birinci kalite mum kalıplarının altından çıkan kazıntılar atılmayarak, ikinci kalite olarak diğer kötü mumlar ile değerlendirilmelidir.
Mum eritme işlemi yapılırken tatlı su veya yağmur suyu ile kaynatılarak yapılmalıdır. Balmumunu bakır ve demir kaplarda eritmek renginin bozulmasına sebep olabilir. Kalaylı bakır, galvaniz, demir, alüminyum kaplar mum eritmeye daha elverişlidir. Mumu kalıp olarak döküleceği kaplar kase veya saksı şeklinde derince olmalıdır. Madeni kapları, mum dökmeden önce su ve sabunlu su ile temizlemek mumun yapışmasını önler.
Balmumu, yemeklerde, tatlılarda, eczacılıkta, apiterapi uygulamalarında sıkça kullanılan bir maddedir.Balmumu bir çok çeşitli arı türleri tarafından doğal yollarla üretilir. Balmumu içerisinde bir çok vitamini barındırmaktadır. Tamamen doğaldır.
Kozmetik sanayinde krem, kayganlaştırıcı, mum ve losyon vs. gibi ürünlerim üretiminde sıkça kullanılmaktadır. Marangozculukta, heykel ve boyaların yapımında çeşitli amaçlarla kullanılır. Şişe kapaklarının yapımında yine balmumundan yararlanılır. Ayrıca ışık kaynağı olan mum üretiminde, parfümeri endüstrisinde, kozmetikte dudak boyası yapımında kullanılır.
Balmumu, daha pek çok alanda geniş bir biçimde kullanılan bir üründür. Bunların yanında insan sağlığı açısından çeşitli merhem türü ilaçların yapımında, ağrı kesici ve kaşıntı giderici olarak kullanılmaktadır. Ayrıca yüz kremlerinin yapımında ve dişçilik alanında da balmumunun kullanıldığı bilinmektedir.
